Accessibility Tools

Skip to main content

Τη λογόκριναν γιατί είπε τα πράγματα όπως είναι!

H αιρετική Ρωσο-Αμερικανίδα Εβραία συγγραφέας Μάσα Γκέσεν τόλμησε να συγκρίνει ανοιχτά το βίωμα των Εβραίων της Ευρώπης την εποχή της ναζιστικής κατοχής με αυτό που ζουν σήμερα οι άνθρωποι της Λωρίδας της Γάζας και γι’ αυτό αφαιρέθηκε άρον άρον από το πρόγραμμα της τελετής απονομής του Βραβείου Πολιτικής Σκέψης «Χάνα Αρεντ» ● Αντίστοιχα λογοκρίθηκε και από το Ιδρυμα Χάινριχ Μπελ.

H Γάζα είναι σαν ένα εβραϊκό γκέτο σε μια χώρα της Ανατολικής Ευρώπης υπό την κατοχή των ναζί» και από τις 7 Οκτωβρίου «αυτό το γκέτο αφανίζεται». Αυτή και άλλες αναλογίες που ανέφερε σε άρθρο της με τίτλο «Στη σκιά του Ολοκαυτώματος» στο New Yorker η συγγραφέας και δημοσιογράφος Μάσα Γκέσεν στάθηκαν αρκετές για να κάνουν τους οργανωτές της τελετής απονομής του Βραβείου Πολιτικής Σκέψης «Χάνα Αρεντ» του Ιδρύματος Χάινριχ Μπελ να αλλάξουν το τελετουργικό, ακυρώνοντας την επίσημη εκδήλωση που θα γινόταν τις επόμενες μέρες. Ο Δήμος της Βρέμης που θα φιλοξενούσε τη βράβευση της Γκέσεν στο δημαρχιακό μέγαρο απέσυρε τη στήριξή του. Το ίδιο έπραξε και το Ιδρυμα Χάινριχ Μπελ, καταλήγοντας το Σάββατο σε μια σπάνια για την ιστορία του θεσμού εκδήλωση, χωρίς τη φαντασμαγορική τελετή που είθισται, με ελάχιστο κοινό και υπό αυστηρή αστυνομική παρουσία.

Το τιμώμενο πρόσωπο, η Ρωσο-Αμερικανίδα Εβραία Μάσα Γκέσεν, μπορεί να κρίθηκε άξια να λάβει αυτό το βραβείο για τις τολμηρές και ασυμβίβαστες πολιτικές της απόψεις και ιδίως για τη δριμεία κριτική που έχει ασκήσει στην κυβέρνηση του Βλαντίμιρ Πούτιν, αλλά ανάξια να το παραλάβει με τον ίδιο τρόπο που το έχει κάνει κάθε άλλος τιμώμενος στο παρελθόν. Και αυτό επειδή τόλμησε να ασκήσει κριτική στο Ισραήλ καταφεύγοντας σε αυτή τη σύγκριση για να κινητοποιήσει την κοινή γνώμη για τη σφαγή που συντελείται στη Γάζα, κάτι που ξεσήκωσε πλήθος αντιδράσεων.

Σε συνέντευξή της στο Democracy Now! η Γκέσεν εξήγησε ότι «προφανώς υπάρχουν τεράστιες διαφορές. Αλλά αυτό που ισχυρίζομαι είναι πως οι ομοιότητες είναι τόσο ουσιαστικές, ώστε μπορούν πράγματι να προσφέρουν ενημέρωση για την κατανόηση του τι συμβαίνει σήμερα». Και όταν δημοσιογράφος της Süddeutsche Zeitung τής επισήμανε πως οι ναζί εγκλώβιζαν τους Εβραίους σε γκέτο -σκοτώνοντας όσους επιζούσαν από τις αρρώστιες και την πείνα- επειδή ήταν Εβραίοι, ενώ το Ισραήλ διεξάγει έναν πόλεμο ο οποίος «οφείλεται σε πραγματικές και επαναλαμβανόμενες πράξεις βίας και γίνεται κατά της Χαμάς και όχι των Παλαιστινίων», εκείνη απάντησε πάλι πως «η σύγκριση δεν σημαίνει ταύτιση ή ισοδυναμία… Αλλά και οι δύο ισχυρισμοί προτείνουν ότι μια κατοχική Αρχή μπορεί να διαλέξει να απομονώσει, να εξαθλιώσει -και τώρα να θέσει σε θανάσιμο κίνδυνο- έναν ολόκληρο πληθυσμό στο όνομα του να προστατέψει τον δικό της».

Η συγγραφέας θύμισε πως στο Ολοκαύτωμα «δεν δολοφονήθηκαν όλοι οι Εβραίοι στους θαλάμους αερίων, 1,3 εκατομμύριο πέθαναν από πείνα και αρρώστιες, και η Human Rights Watch έχει επιβεβαιώσει πως το Ισραήλ χρησιμοποιεί την πείνα ως όπλο σε αυτόν τον πόλεμο. Αυτό είναι έγκλημα πολέμου». Τονίζοντας πως η μεγάλη διαφορά με τα γκέτο των ναζί στην Ευρώπη είναι πως «πολλοί άνθρωποι στη Γάζα είναι ακόμη ζωντανοί και ο κόσμος έχει την ευκαιρία να κάνει κάτι».

Ενοχές και δύσκολες παραδοχές

Η Μάσα Γκέσεν γεννήθηκε το 1967 στη Μόσχα, είναι τρανς και non-binary άτομο και από το 2013 ζει στη Νέα Υόρκη λόγω των διώξεων που γνωρίζει η ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα στη Ρωσία του Βλαντίμιρ Πούτιν. Και ήταν ακριβώς για τη σθεναρή στάση της να αψηφήσει με κάθε ευκαιρία αλλά και τίμημα το αφήγημα του Κρεμλίνου και να καταγγείλει στα κείμενά της τη σφαγή άμαχων Ουκρανών με τη ρωσική εισβολή στη χώρα που η κριτική επιτροπή του Βραβείου Χάνα Αρεντ αποφάσισε να της το απονείμει.

Το Βραβείο Πολιτικής Σκέψης «Χάνα Αρεντ» καθιερώθηκε για να τιμήσει «άτομα που ανιχνεύουν κρίσιμες και αόρατες πτυχές των τρέχοντων πολιτικών γεγονότων και που δεν φοβούνται να μετέχουν στη δημόσια σφαίρα εκπροσωπώντας τη γνώμη τους σε αμφιλεγόμενες πολιτικές συζητήσεις». Αυτό ακριβώς κάνει ευθαρσώς η Μάσα Γκέσεν. Και όπως λέει, πρόθεσή της με αυτή τη σύγκριση ήταν να αρθρώσει ένα πολιτικό επιχείρημα για να επικαλεστεί την ιστορική μνήμη και να φέρει στη συζήτηση έννοιες όπως γενοκτονία, εγκλήματα πολέμου ή κατά της ανθρωπότητας, εκείνο το «Ποτέ Ξανά» που τόσο λέγεται, αλλά δεν εφαρμόζεται. Μια έκκληση σε άτομα και κράτη να αναλογιστούν τη στάση τους απέναντι στο Ισραήλ την ώρα που συντελείται μια μαζική σφαγή Παλαιστινίων, ανθρώπων που έχουν στερηθεί των δικαιωμάτων τους, των πόρων ζωής τους, που δεν έχουν πού να πάνε, που ζουν κάτω από συστηματικούς βομβαρδισμούς, με 20.000 νεκρούς (πάνω από 6.500 παιδιά) και 50.000 τραυματίες και κάπου 2,3 εκατομμύρια να πεινάνε.

Τι συνέβη λοιπόν και δέχτηκε τόσες επιθέσεις; Σε ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο στην Guardian η Σαμάνθα Χιλ κάνει λόγο για διά νόμου «λογοκριτές στη Γερμανία που ελέγχουν τι μπορεί και τι δεν μπορεί κανείς να πει για το Ισραήλ, παρασύροντας και το Ιδρυμα να συμμορφωθεί». Γιατί, όπως τονίζει, στη Γερμανία λόγω της ιστορικής μνήμης της θηριωδίας του ναζιστικού Ολοκαυτώματος των Εβραίων υπάρχει μια απόλυτα γενικευμένη άνευ όρων στήριξη του Ισραήλ, αλλά και η απαίτηση «κανείς να μη συγκρίνει το Ολοκαύτωμα με κανένα άλλο ιστορικό γεγονός, ανάγοντάς το σε μια ιστορική εξαίρεση τόσο που μένει εκτός Ιστορίας», και όποιος το κάνει μπορεί εύκολα να κερδίσει την «ταμπέλα» του αντισημιτισμού. Οπως συνέβη με τη Μάσα Γκέσεν.

Με τη Χιλ να καταλήγει πως έχοντας έτσι τα πράγματα σήμερα στη Γερμανία η Γερμανοεβραία διανοούμενη και φιλόσοφος Χάνα Αρεντ δεν θα μπορούσε να τιμηθεί με το βραβείο που φέρει το όνομά της λόγω των σκληρών θέσεών της για το Ισραήλ και τον σύγχρονο σιωνισμό, που οδήγησαν πολλούς να την κατηγορήσουν για αντισημίτρια ή πως «δεν έχει σταγόνα αγάπης για τον λαό του Ισραήλ».

Ενα βραβείο για μια αιρετική φωνή σαν της Χάνα Αρεντ δεν μπορεί παρά να σέβεται και να τιμά άλλες φωνές τού σήμερα που διατυπώνουν μια διαφορετική σκέψη από την επικρατούσα. «Φωνές σαν της Γκέσεν, της οποίας το κείμενο είναι κατά βάση μια έκκληση για να αναστοχαστούμε πως η επίκληση του αντισημιτισμού δεν μπορεί και δεν πρέπει να είναι επιχείρημα για να είναι κανείς ηθικά συνένοχος σε εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας». Γιατί τότε καταλήγουμε σε εκείνο που η ίδια η Αρεντ είχε προβλέψει δεκαετίες πίσω: στην απενοχοποίηση καθεστώτων και συμπεριφορών, αποδεχόμενοι «μικρότερα κακά» μπροστά στη σύγκριση με το Απόλυτο Κακό.

Πηγή : efsyn.gr