Η σημασία της δημόσιας παιδείας για όλους και γιατί το φοβούνται οι προνομιούχοι
Η ενίσχυση της δημόσιας εκπαίδευσης απειλεί τα κοινωνικά στεγανά – γι’ αυτό και παραμένει στο περιθώριο των κυβερνητικών προτεραιοτήτων
Η δημόσια παιδεία, και ιδιαίτερα τα πανεπιστήμια, παραμένουν ο πιο αποτελεσματικός μηχανισμός κοινωνικής ανόδου για τις λαϊκές οικογένειες. Δίνοντας “ίσες ευκαιρίες” στη μόρφωση, δίνεται στους νέους η δυνατότητα να διεκδικήσουν μια καλύτερη ζωή, ανεξαρτήτως κοινωνικής προέλευσης.
Όταν ένα παιδί της μέσης εργατικής οικογένειας έχει πρόσβαση σε ποιοτική εκπαίδευση, μπορεί να σταθεί ισότιμα απέναντι σε εκείνους που μεγάλωσαν με περισσότερα προνόμια. Η εκπαίδευση εξισορροπεί τις ανισότητες και ενισχύει τη δημοκρατία.
Η πρόκληση: υποχρηματοδότηση αντί για αναβάθμιση
Παρά τη σημασία τους, τα ελληνικά πανεπιστήμια συχνά αντιμετωπίζονται όχι ως χώροι γνώσης, αλλά ως πεδία “ελέγχου”. Συζητήσεις για κάμερες, πειθαρχικά συμβούλια και πανεπιστημιακή αστυνομία παίρνουν συχνά τη θέση που θα έπρεπε να καταλαμβάνουν τα αιτήματα για χρηματοδότηση, ενίσχυση του διδακτικού προσωπικού και βελτίωση των υποδομών.
Οι φοιτητικές παρατάξεις – αντί να λειτουργούν ως φορείς ιδεών και δημοκρατικής συμμετοχής – καταλήγουν να παράγουν έναν μηχανισμό κομματικής αναπαραγωγής, χωρίς ουσιαστικό ενδιαφέρον για τα προβλήματα της φοιτητικής ζωής. Έτσι, καλλιεργείται μια κουλτούρα τυφλής ταύτισης, ανταλλαγών και εξυπηρετήσεων, που δημιουργεί τους αναγκαίους “χρήσιμους ηλίθιους”: άτομα πρόθυμα να υπερασπιστούν κομματικές γραμμές χωρίς κρίση ή επίγνωση του ευρύτερου κοινωνικού πλαισίου.
Αυτή η πραγματικότητα όχι μόνο υπονομεύει τον αυθεντικό φοιτητικό διάλογο, αλλά αδρανοποιεί τη νεανική σκέψη, μετατρέποντας τη συμμετοχή σε στείρα συντεχνιακή πρακτική.
Είναι αξιοσημείωτο ότι ενώ υπάρχουν πόροι για μηχανισμούς επιτήρησης, δεν διατίθενται οι απαραίτητες επενδύσεις για φοιτητική στέγαση, σύγχρονα εργαστήρια και προσλήψεις καθηγητών.
Αυτή η στρατηγική εστιάζει στην «ανομία» αντί να αναγνωρίζει την πραγματική πρόκληση: την χρόνια υποχρηματοδότηση.
Δημόσια πανεπιστήμια: πολύτιμος κοινωνικός θεσμός
Η ενίσχυση των δημόσιων πανεπιστημίων δεν είναι απλώς ένα ζήτημα παιδείας – είναι υπόθεση δημοκρατίας και κοινωνικής δικαιοσύνης. Η πρόσβαση στη γνώση, όταν διασφαλίζεται ισότιμα για όλους, αποτελεί τη βάση για μια πιο δίκαιη κοινωνία.
Αν χαθούν τα δημόσια πανεπιστήμια, δεν θα χαθεί μόνο μια μορφή εκπαίδευσης, αλλά και η ελπίδα για ένα καλύτερο μέλλον για χιλιάδες νέους. Είναι λοιπόν απαραίτητο να στραφεί το ενδιαφέρον της πολιτείας – και της κοινωνίας – από τον έλεγχο προς την ουσιαστική υποστήριξη και αναβάθμιση της ανώτατης εκπαίδευσης.
Όταν η παιδεία απειλεί τα προνόμια των ισχυρών
Η διαρκής απαξίωση και η υποχρηματοδότηση της δημόσιας εκπαίδευσης φαίνεται να μην είναι τυχαία, αλλά μέρος μιας βαθύτερης στρατηγικής: να διατηρηθεί το κοινωνικό χάσμα. Μια πραγματικά ποιοτική δημόσια παιδεία θα έδινε στα παιδιά των λαϊκών στρωμάτων τα εργαλεία να σταθούν ισότιμα δίπλα στα παιδιά των κοινωνικά και οικονομικά ισχυρών.
Όμως, μια τέτοια εξίσωση θα απειλούσε την προνομιακή θέση των “γόνων”, που στηρίζονται στην ιδιωτική εκπαίδευση, στις σπουδές του εξωτερικού και στα δίκτυα εξουσίας. Ενισχύοντας τη δημόσια εκπαίδευση, η κοινωνία θα άνοιγε δρόμους για δικαιότερη εκπροσώπηση και κατανομή ευκαιριών, κάτι που φαίνεται να μη συμφέρει εκείνους που έχουν συμφέρον να διατηρούν το υπάρχον σύστημα ανισοτήτων.
Ένα μήνυμα ελπίδας και δράσης
Η επένδυση στη δημόσια εκπαίδευση είναι επένδυση στο μέλλον. Όταν ενισχύονται τα πανεπιστήμια, ενισχύεται η κοινωνική συνοχή, η καινοτομία και η πρόοδος. Η γνώση ανήκει σε όλους – και η δημόσια παιδεία είναι το πιο ισχυρό εργαλείο για να διασφαλιστεί αυτό.
Πηγή: thehappynews.gr