Accessibility Tools

Skip to main content

Χωρίς οικογένεια... λόγω επαναπροώθησης

Περισσότερες από δέκα υποθέσεις βίαιου χωρισμού οικογενειών προσφύγων κατά τη διάρκεια επαναπροώθησης έχει καταγράψει από το 2022 η οργάνωση Υποστήριξη Προσφύγων στο Αιγαίο • Καμία έρευνα δεν έχει κάνει η ΕΛ.ΑΣ. παρά τις αυστηρές επισημάνσεις του Συνηγόρου του Πολίτη, που σημειώνει ότι «είναι πιθανή η εμπλοκή μελών του ένστολου προσωπικού της ΕΛ.ΑΣ. ή/και του Λιμενικού» στις επαναπροωθήσεις

Στις αρχές του 2023, μια ομάδα 22 Αφγανών προσφύγων έφτασε στη Λέσβο. Πέντε από αυτούς απομακρύνθηκαν για να βρουν σήμα στο κινητό και να ζητήσουν βοήθεια, ανάμεσά τους ο Αμπάς και ο Μπασίρ. Στο μεταξύ, οι αρχές συνέλαβαν παράνομα -απήγαγαν στην πραγματικότητα- τους υπόλοιπους και τους επαναπροώθησαν στην Τουρκία. Ο Αμπάς και ο Μπασίρ γλίτωσαν την επαναπροώθηση, έχασαν όμως τις συζύγους και τα παιδιά τους που είχαν μείνει πίσω και επαναπροωθήθηκαν με τους άλλους.

Μέχρι σήμερα, ο Αμπάς ζει στην Ελλάδα μακριά από τη σύζυγό του και τα τρία τους παιδιά, που βρίσκονται στην Τουρκία, το ένα 2 ετών, το άλλο 4 ετών και το τρίτο νεογέννητο, καθώς η σύζυγός του ήταν έγκυος όταν επαναπροωθήθηκε και χωρίστηκε η οικογένεια. Ο Μπασίρ στάθηκε πιο τυχερός και κατάφερε να ξαναβρεί τη σύζυγό του και τα τέσσερα παιδιά τους, ηλικίας 15, 14, 10 και 5 ετών, όταν κατάφεραν να φτάσουν στη Λέσβο πριν από μερικούς μήνες, έπειτα από άλλες αποτυχημένες προσπάθειες.

Περισσότερες από δέκα παρόμοιες υποθέσεις βίαιου χωρισμού οικογενειών προσφύγων κατά τη διάρκεια επαναπροώθησης έχει καταγράψει από το καλοκαίρι του 2022 η οργάνωση Υποστήριξη Προσφύγων στο Αιγαίο με την υποστήριξη της γερμανικής οργάνωσης PRO ASYL, ενώ έχει αναλάβει τη νομική εκπροσώπηση των οικογενειών στην προσπάθειά τους να βρουν δικαιοσύνη.

Οπως αναφέρει η οργάνωση στη συνοπτική έκθεση που δημοσιοποίησε την Τρίτη με τίτλο «Ζωές σε κίνδυνο: Οικογένειες που διαχωρίζονται μετά από επιχειρήσεις επαναπροώθησης», καταγράφονται περιπτώσεις στις οποίες ο ένας γονιός με κάποια από τα παιδιά παραμένουν στην Ελλάδα και ο άλλος με τα υπόλοιπα παιδιά επαναπροωθούνται στην Τουρκία, ή μόνες μητέρες παραμένουν στην Ελλάδα ενώ τα παιδιά τους επαναπροωθούνται στην Τουρκία και αντιστρόφως.

Τα μέλη που παραμένουν στην Ελλάδα ενδέχεται να μην έχουν για μέρες καμία πληροφορία πού βρίσκονται οι δικοί τους και, όταν μάθουν, δεν υπάρχει νομική διαδικασία για την οικογενειακή επανένωσή τους, ενώ όσοι βρεθούν στην Τουρκία κινδυνεύουν να απελαθούν στις χώρες καταγωγής τους. Η αναζήτηση δικαιοσύνης μοιάζει μάταιη στις συνθήκες απόλυτης συγκάλυψης και σιωπής που έχει επιβάλει η ελληνική κυβέρνηση, δικαιώνοντας όσους κάνουν λόγο για ραγδαία υπονόμευση του κράτους δικαίου στην Ελλάδα ή, καλύτερα, για πλήρη απουσία κράτους δικαίου στις περιπτώσεις διερεύνησης των καταγγελιών για επαναπροωθήσεις.

Η περίπτωση του Αμπάς και του Μπασίρ είναι χαρακτηριστική. Για όσα τους συνέβησαν, ενημερώθηκαν από την πρώτη στιγμή αρμοδίως η Frontex, η αστυνομία, η Υπηρεσία Υποδοχής και Ταυτοποίησης, η διοίκηση του κέντρου υποδοχής στη Λέσβο και άλλοι διοικητικοί υπάλληλοι του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου. Η ενημέρωση ήταν επίσημη και συνοδεύτηκε από παροχή επιπλέον στοιχείων και φωτογραφιών από τα κινητά των θυμάτων, αλλά δεν τους ζητήθηκε να υπογράψουν κανένα έγγραφο κατάθεσης ούτε και τους δόθηκε άλλο έγγραφο.

Τον Απρίλιο του 2023 το Γραφείο Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Frontex άρχισε έρευνα για την Αναφορά Σοβαρού Περιστατικού που είχε υποβληθεί ως προς την υπόθεση, όπως γίνεται για σοβαρές περιπτώσεις ενδεχόμενης παραβίασης θεμελιωδών δικαιωμάτων στις οποίες εμπλέκεται η Frontex. Aλλά το αποτέλεσμα της έρευνας κοινοποιείται μόνο στις ελληνικές αρχές και οι δύο ενδιαφερόμενοι πρόσφυγες δεν έχουν ενημερωθεί σχετικά.

Οι δύο πρόσφυγες υπέβαλαν μέσω της RSA καταγγελία στον Συνήγορο του Πολίτη, που αποτελεί τον Εθνικό Μηχανισμό Διερεύνησης Περιστατικών Αυθαιρεσίας και έχει τη δυνατότητα να διεξαγάγει παράλληλο πειθαρχικό έλεγχο στα εμπλεκόμενα σώματα ασφαλείας. Οπως ενημερώνει η οργάνωση, ο Συνήγορος υπογραμμίζει πως οι καταγγελίες «συνιστούν, μεταξύ άλλων και τουλάχιστον, προσβολές της ανθρώπινης αξιοπρέπειας κατά την έννοια του άρθρου 137Α του Ποινικού Κώδικα».

Αποτελούν επίσης «παράνομες εκ προθέσεως προσβολές της σωματικής ακεραιότητας, της υγείας και της προσωπικής ακεραιότητας της ατομικής ελευθερίας, μόνο από τα ανωτέρω περιγραφόμενα περιστατικά, αλλά και λόγω ενδεχόμενης παραβίασης της αρχής της μη επαναπροώθησης, στην οποία είναι πιθανή η εμπλοκή μελών του ένστολου προσωπικού της Ελληνικής Αστυνομίας ή/και του Λιμενικού Σώματος». Παρ’ όλα αυτά, μέχρι σήμερα, όπως επισημαίνει η οργάνωση, δεν έχει γίνει γνωστή η διεξαγωγή οποιασδήποτε επίσημης έρευνας για τις σοβαρές καταγγελίες.

Πηγή : efsyn.gr