Accessibility Tools

Skip to main content

Ολυμπιακοί Αγώνες και ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα

Πώς το Παρίσι διοργανώνει τους πιο συμπεριληπτικούς Ολυμπιακούς Αγώνες που έγιναν ποτέ.

Ούτε το Euro, ούτε το NBA, ούτε το Μουντιάλ· οι Ολυμπιακοί Αγώνες είναι αναμφισβήτητα ο σημαντικότερος αθλητικός θεσμός παγκοσμίως, συνδυάζοντας τον αθλητισμό, την κουλτούρα και την κοινωνική πρόοδο. Το Παρίσι, οικοδεσπότης των Ολυμπιακών Αγώνων του 2024, επέλεξε το σύνθημα «Games wide open»στέλνοντας με την τελετή έναρξης ένα ισχυρό μήνυμα υπέρ της προσβασιμότητας και της ένταξης της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας. Η πρωτοβουλία αυτή έρχεται σε μια εποχή που οι διακρίσεις και οι προκλήσεις εξακολουθούν να υφίστανται, παρά την πρόοδο που έχει επιτευχθεί.
 

Οι Ολυμπιακοί Αγώνες του Τόκιο το 2021 θεωρούνται οι πιο συμπεριληπτικοί μέχρι σήμερα, με τον μεγαλύτερο αριθμό ΛΟΑΤΚΙ+ αθλητών που συμμετείχαν ποτέ – μέχρι να σπάσει το ρεκόρ το Παρίσι). Πάνω από 180 αθλητές είναι, ανοιχτά, μέλη της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας, αριθμός διπλάσιος από αυτόν των Αγώνων του Ρίο το 2016. Η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή (ΔΟΕ) προωθεί την ίση συμμετοχή και απαγορεύει κάθε μορφή διακρίσεων, συμπεριλαμβανομένων αυτών με βάση τον σεξουαλικό προσανατολισμό, μέσω του Καταστατικού Χάρτη των Ολυμπιακών Αγώνων.

Πρόσφατα, αρκετές διεθνείς αθλητικές ομοσπονδίες υιοθέτησαν αλλαγές στις απαιτήσεις επιλεξιμότητας που έχουν μειώσει ή εξαλείψει τη δυνατότητα των τρανς και ίντερσεξ αθλητών να συμμετάσχουν στους Ολυμπιακούς και Παραολυμπιακούς Αγώνες του Παρισιού 2024.

Παρά την προοδευτική στάση των Αγώνων, όμως, 64 χώρες εξακολουθούν να ποινικοποιούν τη συναινετική ομοφυλοφιλική σεξουαλική δραστηριότητα μεταξύ ενηλίκων. Σε δώδεκα από αυτές τις χώρες, αυτού του είδους οι σχέσεις τιμωρούνται με θάνατο. Οι νομοθεσίες της Ουγκάντας και της Γκάνας καταδεικνύουν τη σκληρή πραγματικότητα που αντιμετωπίζουν τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα σε διάφορα μέρη του κόσμου.

Πρόσφατα, αρκετές διεθνείς αθλητικές ομοσπονδίες υιοθέτησαν αλλαγές στις απαιτήσεις επιλεξιμότητας που έχουν μειώσει ή εξαλείψει τη δυνατότητα των τρανς και ίντερσεξ αθλητών να συμμετάσχουν στους Ολυμπιακούς και Παραολυμπιακούς Αγώνες του Παρισιού 2024. Πολιτικές που επιβάλλονται από τη World Aquatics και τη World Athletics δημιουργούν εμπόδια στην ικανότητα μιας Ολυμπιάδας να τιμήσει τις βασικές της αξίες. Η Αμερικανίδα κολυμβήτρια Λία Τόμας, η οποία έγινε παγκοσμίως γνωστή ως η πρώτη τρανς αθλήτρια που κέρδισε κολεγιακό τίτλο σε εθνικό επίπεδο στις ΗΠΑ τον Μάρτιο του 2022, έχασε στα μέσα Ιουνίου μια νομική προσφυγή εναντίον της World Aquatics στο αθλητικό διαιτητικό δικαστήριο, που στην πραγματικότητα της απέκλεισε από τους Αγώνες στο Παρίσι.

Οι κανονισμοί αυτοί όχι μόνο αποκλείουν τρανς αθλητές αλλά δημιουργούν διακρίσεις και εναντίον γυναικών που έχουν γεννηθεί με υψηλά επίπεδα τεστοστερόνης. Η Caster Semenya, μια δις χρυσή ολυμπιονίκης στα 800 μέτρα, βρέθηκε στο επίκεντρο των συζητήσεων λόγω των πολιτικών της World Athletics σχετικά με τα επίπεδα τεστοστερόνης, με αποτέλεσμα να αμφισβητείται η ίδια της η ταυτότητα αλλά και να αποκλειστεί από αγώνες. Η Semenya, που είναι ίντερσεξ άτομο, προσέφυγε στο Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, υποστηρίζοντας ότι οι κανονισμοί είναι άδικοι και κάνουν διακρίσεις εις βάρος της, ωστόσο παραμένουν αυστηροί.

Πάντως, σταθερά κόντρα στις ομοφοβικές και τρανσφοβικές αντιλήψεις υπάρχουν σημαντικά παραδείγματα ΛΟΑΤΚΙ+ αθλητών που έχουν αφήσει το στίγμα τους στην ολυμπιακή ιστορία, αποτελώντας πυξίδα για τους επόμενους. Ο Otto Peltzer, ο πρώτος γκέι ολυμπιονίκης, υπέστη διώξεις στη ναζιστική Γερμανία, ενώ ο Tom Waddell ίδρυσε τους Gay Games το 1982, δημιουργώντας έναν θεσμό που συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Ο Adam Rippon και ο Gus Kenworthy έγιναν οι πρώτοι ανοιχτά γκέι Αμερικανοί άνδρες που συμμετείχαν στους Χειμερινούς Αγώνες του 2018, ενώ η Laurel Hubbard έγραψε ιστορία ως η πρώτη τρανς αθλήτρια που προκρίθηκε στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Τόκιο 2020. Δυστυχώς, η Διεθνής Ομοσπονδία Άρσης Βαρών και άλλες αθλητικές ομοσπονδίες έχουν αλλάξει τα κριτήρια επιλεξιμότητας, εμποδίζοντας τους τρανς αθλητές να ακολουθήσουν τα βήματα της Hubbard.

Δίπλα στη ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα βρίσκεται πάντα η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή. Τον Νοέμβριο του 2021 εξέδωσε ένα νέο πλαίσιο κατευθυντήριων γραμμών για να υπογραμμίσει ότι οι τρανς αθλητές δεν έχουν εγγενές πλεονέκτημα, ενθαρρύνοντας τη συμπερίληψη και την ασφάλεια όλων των αθλητών και το δικαίωμά τους να συμμετέχουν χωρίς φόβο για διακρίσεις ή βλάβη στην υγεία και την αξιοπρέπειά τους. Παρόλο που αυτό το πλαίσιο ανακοινώθηκε πρόσφατα, οι τρανς αθλητές και αθλήτριες συμμετείχαν ανέκαθεν στον αθλητισμό. Οι προσπάθειες της ΔΟΕ κατατείνουν στη ρητή συμπερίληψη των τρανς ατόμων στον αθλητισμό από τις αρχές της δεκαετίας του 2000.

Να σημειωθεί, επίσης, ότι παρά την προοδευτική νομοθεσία της Γαλλίας και τη ζωντανή queer κοινότητα του Παρισιού, οι διακρίσεις εξακολουθούν να υπάρχουν. Σύμφωνα με αναφορά του 2023 από τη γαλλική ΛΟΑΤΚΙ+ οργάνωση SOS Homophobie, σημειώθηκε αύξηση κατά 28% στις φυσικές επιθέσεις κατά των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων το 2022, ενώ τα τρανσφοβικά περιστατικά αυξήθηκαν κατά 26%. Κάθε συζήτηση για τα τρανς άτομα στον αθλητισμό αποτελεί καυτό θέμα στα μέσα ενημέρωσης, υπογραμμίζοντας την ανάγκη ευαισθητοποίησης και κατανόησης.

Όπως και να έχει, η Γαλλία έχει μακρά και πλούσια ιστορία ΛΟΑΤΚΙ+ ακτιβισμού. Από την αποποινικοποίηση των ομοφυλοφιλικών σχέσεων το 1791, το Παρίσι έγινε καταφύγιο για τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα κατά τη διάρκεια του 19ου και του 20ού αιώνα. Παρά τις προκλήσεις, η Πόλη του Φωτός παραμένει ένας φάρος για την queer κουλτούρα και ένα πρότυπο προόδου.

Μερικές σημαντικές ημερομηνίες:

• 1999: Tο γαλλικό Κοινοβούλιο καθιέρωσε το Σύμφωνο Πολιτικής Συμβίωσης

• 2010: H Γαλλία έγινε η πρώτη χώρα που αφαίρεσε την τρανς ταυτότητα από τον κατάλογο των ψυχικών ασθενειών στην εθνική της κλινική ταξινόμηση.

• 2013: Έγινε η 14η χώρα που νομιμοποίησε τον γάμο ομοφύλων.

• 2021: Πέρασε έναν νόμο βιοηθικής που έδωσε στις ανύπαντρες γυναίκες και στα λεσβιακά ζευγάρια το δικαίωμα στην ιατρικά υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, όπως η κατάψυξη ωαρίων.

• 2022: Η γαλλική κυβέρνηση ποινικοποίησε τις θεραπείες μετατροπής.

Οι Ολυμπιακοί Αγώνες του Παρισιού 2024 προσφέρουν μια μοναδική ευκαιρία για την προώθηση της ισότητας και της ένταξης της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας σε παγκόσμιο επίπεδο. Μέσα από τη διοργάνωση αυτή, η ΔΟΕ και η γαλλική πρωτεύουσα μπορούν να ενισχύσουν το μήνυμα ότι ο αθλητισμός είναι ανθρώπινο δικαίωμα, προωθώντας την αμοιβαία κατανόηση, τη φιλία, την αλληλεγγύη και την ευγενή άμιλλα, χωρίς διακρίσεις.

Οι Θερινοί Ολυμπιακοί και Παραολυμπιακοί Αγώνες του 2024 σηματοδοτούν την τρίτη φορά που το Παρίσι φιλοξενεί το παγκόσμιο αυτό γεγονός – οι άλλες δύο ήταν το 1900 και το 1924. Το Παρίσι, όπως και το Λονδίνο, έχει υποδεχτεί τρεις Ολυμπιάδες.

Πηγή : lifo.gr